Futiele verklaringen

Sinds een aantal weken ben ik nog meer dan ooit bezig met mijn haar. Dat op mijn hoofd natuurlijk. Ik was wat betreft mijn haar altijd al een ijdeltuit. Wel eentje die van simpel houd. Maar nu ben ik No ‘poo gegaan. En om meteen de verwarring uit de wereld te helpen, ‘poo slaat op shampoo. Dat is natuurlijk geen noviteit, velen zijn mij voorgegaan en hebben een schat aan kennis over No ‘poo op het web gezet. Daar maak ik dankbaar gebruik van. Maar stuk voor stuk zijn dat allemaal vrouwen.

Hoewel No ‘poo dus radicaal afstand neemt van het commerciële beauty-ideaal van de L’Oreal en consorten, is het nog lang geen mannending. Dat terwijl je zou denken: mannen zijn niet bezig met een beauty-ideaal. Dat is natuurlijk een generalisatie. Mannen worden vooral niet verwacht ermee bezig te zijn. Terwijl No ‘poo zo geweldig bij die verwachting past, want je hoeft geen shampoo in je haar te stoppen. En voor de man die dichter bij zijn oergevoel wil staan al helemaal een uitkomst, want nog minder dan honderd jaar geleden waste geen enkel mens het haar met shampoo. Dus dat zal in de oertijd ook zo zijn geweest, veronderstel ik dan even.

Dit zijn natuurlijk onzin argumenten en een beetje plagerig en zo. Dus laten we het maar gewoon aannemen, mannen zijn minder met hun haar bezig dan vrouwen. Op het internet in elk geval. Het toeval wil dat ik laatst een tweet over een onderzoek naar gebruik van hybride lease-auto’s las. Ja daar is een verband met haar, geloof me maar. De Groene Courant berichte namelijk: ‘Man rijdt zuiniger in hybride auto’. Complimentje voor “man” dus, in the pocket hè mannen? Maar het onderzoekje van leasemaatschappij Alphabet had natuurlijk niet onderzocht waarom “man” zuiniger rijdt in hybride auto. Ik neem het ze niet kwalijk hoor. Wetenschappelijk onderzoek kan je ook beter aan wetenschappers overlaten. Helaas wil Alphabet maar al te graag wel een verklaring geven: “vrouwen [zijn] minder goed op de hoogte … van de precieze Co2-uitstoot van de auto”. Dus mannen, jullie zijn ook nog eens slimmer dan vrouwen, in the pocket zou ik zeggen.

Mijn wateren zeggen dat dit natuurlijk een onzinverklaring is. Helaas vond de Groene Courant het wel de moeite waard om Alphabet’s hypothese wereldkundig te maken. Zonder enige kritische noot. ‘Beetje jammer’zeg ik dan altijd. Jammer is het ook dat ik geen onderzoeker ben en dus de hypothese niet kan ontkrachten. Wel kan ik mijn no ‘poo waarneming omzetten in een hypothese: vrouwen zijn beter op de hoogte van de chemische consistentie van conventionele shampoos. Maar wat zeg ik hiermee? Wat voor waarde heeft het om dit te benadrukken?

Het is futiel om een hypothese hierover te maken gebaseerd op geslacht, datzelfde geldt voor die hypothese van Alphabet. Het is een bevestiging van wat we al weten. We weten namelijk dat onze samenleving doordrongen is van genderverhoudingen. Het zijn bovenal hypotheses. En ik herhaal, die zijn onbewezen.

Het toont aan dat we als hypotheseurs (dat is heus wel een echt woord) ook deel uitmaken van die gegenderde samenleving. We houden onszelf voor de gek als we denken met zo’n verklaring werkelijk iets te verklaren. Verklaringen aan onderzoeksuitkomsten geven puur op basis van geslacht verblindt namelijk de lezer voor zaken als gendernormen, macht en intersectionaliteit.

Ik wordt er in elk geval geen snars wijzer van. Geef mij maar een dozijn blogs over hoe ik mijn No ‘poo haar gezond houd dan een verklaring dat mannen dit zijn en vrouwen dat. Dat is nou werkelijk iets waar ik figuurlijk op poop.